[email protected]

Şirin Ebadi - Hüquqşünas və Yazıçı

O, 2003-cü il dekabrın 10-da xüsusilə qadın və uşaq hüquqları sahəsindəki fəaliyyətinə görə Nobel Sülh Mükafatını alıb. Bu mükafatla Ebadi Nobel mükafatı alan ilk iranlı və ilk müsəlman qadın oldu.

O, İranın Həmədan şəhərində anadan olub, atası şəhərin baş notariusu və ticarət hüququ professoru olub. Ailəsi 1948-ci ildə Tehrana mühacirət edib. 19 may 2008-ci ildə Wayback Machine-də arxivləşdirilib. 1965-ci ildə Tehran Universitetinin hüquq fakültəsinə qəbul olunan Ebadi 1969-cu ildə oranı bitirib. Bundan dərhal sonra hakim olmaq üçün tələb olunan imtahanları uğurla başa vuraraq 6 aylıq təcrübə keçdikdən sonra hakim olub. Bu arada o, təhsilini davam etdirib, magistraturasını bitirib və 1971-ci ildə oranı bitirib. 1975-ci ildə İranın ilk qadın məhkəmə sədri olub.

İran İslam İnqilabından sonra Ebadi vaxtından əvvəl təqaüdə çıxmaq istəyib. Dəfələrlə etdiyi müraciətlərin rədd edilməsinə baxmayaraq, 1993-cü ilə qədər hüquq sahəsində işləmək üçün icazə ala bilməyib və boş vaxtlarını İran jurnallarında məqalələr yazmaqla keçirir və bu məqalələr onun biliklərini genişləndirməyə imkan verir.

Hal-hazırda Ebadi universitetdə hüquq dərsi verir, qadın və uşaq hüquqları naminə kampaniyalar təşkil edirdi. Bir hüquqşünas kimi Ebadi həmişə çirkin məhkəmə sisteminə qarşı fikirləri və liberal baxışı ilə tanınıb.

10 noyabr 2003-cü ildə Ebadi demokratiya və insan haqları, xüsusilə qadın və uşaq hüquqları sahəsində cəsarətli təşəbbüslərinə görə Nobel Sülh Mükafatını qazandı. Münsiflər heyəti onun cəsarətini və heç vaxt təhdidlərə əhəmiyyət verməməsini yüksək qiymətləndirib.

ŞİRİN EBADİ’NİN YAZDIĞI ƏSƏRLƏR

  • İran İnsan Haqlarının Tarixi və Sənədləri (Nyu York, 2000, ).
  • Uşaq Hüquqları, İranda Uşaq Hüquqlarına Hüquqi Baxışlar üzrə Tədqiqat (Tehran, 1994)
  • İranın Dirilməsi, İnqilabın Bioqrafiyası və Ümid (Nyu York, 2006, )
  • Müasir İranda Demokratiya, İnsan Haqları və İslam. Psixoloji, Sosial və Mədəni Perspektivlər (Bergen, )

Şirin Ebadi Olmasaydı Nə olardı?

Şirin Ebadı İran qadınlarına və bir çox müsəlman qadınlara ilham mənbəyi ola bilməzdi və onları təhsilə təhvil edə bilməzdi.
O, İran da daxil bir çox müsəlman ölkələrində təziq olunan qadınların və uşaqların haqqını müdafiə edə bilməzdi, onların səsini dünyaya eşidə bilməzdi.



Müəllif Haqqında

Berna Sevim Kumru

Naxçıvan Dövlət Universiteti, Tibb fakültəsi, Tibb, III kurs tələbəsi